2024-03-28 13:18:35

نکاتی برای وصول چک ها و قوانین برگشت زدن چک

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 4 دقیقه
نکاتی-برای-وصول-چک
فهرست عناوین مقاله

فهرست مطالب

در این مقاله به بررسی نکاتی برای وصول چک ها و قوانین برگشت زدن چک می‌پردازیم. چک، نوشته ای است که به موجب آن، صادر کننده چک از بانک می خواهد وجه مندرج در چک را به شخصی پرداخت کند.

 اجزاء چک عبارتند از:

1 –   کلمه چک باید روی آن نوشته شده باشد،

2 –   شماره سریال چک،

3 –   مبلغ عددی و حروفی، هر دو باید نوشته شده باشد،

4 –   تاریخ آن (تاریخ وصول) مشخص باشد،

5 –   نام، نام خانوادگی و امضاء صادر کننده چک و شماره حساب جاری درج شده باشد.

در همین زمینه توصیه می کنیم حتماً مقاله ویژگی‌های امنیتی اسکناس و ایران چک در ایران را بخوانید.

قوانین چک

1-   چک نباید با مداد نوشته شده باشد. بانکها چک نوشته شده با مداد را نقد نمی کنند.

2-   چک باید به تاریخ روز باشد و اگر ثابت شود که چک به تاریخ آینده نوشته شده (چک وعده دار)، کیفرخواست آن حقوقی خواهد بود، نه کیفری.

3-   در صورت عدم برابری مبلغ عددی و حروفی، بانک می تواند چک را به اندازه مبلغ کمتر پرداخت کند. مثلا اگر در یک فقره چک به حروف نوشته شده باشد: “سی میلیون ریال” و به عدد نوشته شده باشد : “3،000،000 ریال”، کارمند بانک در صورت موافقت شما می تواند مبلغ 3،000،000 ریال را به شما پرداخت کند. در صورت خوانا نبودن چک، بانک آنرا بدون اقدام عودت می دهد. تطابق متعارف امضاء روی چک، با امضاء ثبت شده در سیستم بانکی، برای وصول آن کافیست.

4-   در صورت مغایرت امضاء، و کفایت موجودی حساب، بانک باید چک را با قید دلیل “مغایرت امضاء” یا “نقص امضاء” برگشت بزند و گواهی عدم پرداخت صادر کند. اگر موجودی کافی نباشد، گواهی عدم پرداخت با قید عبارت “عدم کفایت موجودی” صادر می شود.

5-   در صورت عدم تطابق تاریخ عددی و حروفی مندرج در چک، بانک می تواند بدلیل نقص تاریخ آنرا برگشت زده و گواهی عدم پرداخت صادر کند.

6-   در صورت عدم کفایت موجودی در حساب جاری، کارمند بانک نمی تواند موجودی حساب جاری را به متقاضی مبلغ چک اطلاع دهد. طبق قانون، بانک، حتی برای اینکه کفایت یا عدم کفایت موجودی را اعلام  کند، می تواند تقاضای پشت نویسی کند. برای اطلاع از مانده حساب، دارنده چک می تواند آنرا پشت نویسی کرده و برگشت بزند، در  “گواهی عدم پرداخت” مانده حساب جاری درج می شود.

پیشنهاد مطالعه : انواع مالیات در حسابداری|مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم

7-   اگر موجودی حساب جاری، کمتر از مبلغ چک باشد، متقاضی می تواند کل مانده حساب را مطالبه کرده و به ازای میزان کسر موجودی حساب جاری، آنرا برگشت زده و تقاضای گواهی عدم پرداخت نماید.

8-   خط زدن کلمه “یا بحواله کرد” در متن چک، هیچ منعی برای بانک از بابت پرداخت چک به شخص ثالث ندارد. یعنی اگر شما چک را در وجه آقای x  نوشته و قسمت “یا بحواله کرد” را خط بزنید، آقای x می تواند پشت چک را امضا کرده و آنرا به آقای y بدهد، آقای y می تواند به بانک مراجعه کرده و چک را وصول کند. در مثال بالا اگر آقای x چک را گم کند، کسی که آنرا پیدا می کند، می تواند اسم آقای x را نوشته و امضا کند، بانک چنین چکی را نقد خواهد کرد.کارمندان بانک، در تکنولوژی امروز، ابزاری برای کنترل صحت امضاء آقای x ندارند. این موضوع فقط از بابت اطلاع ذکر می شود.

9-   اگر چک در وجه “فروشگاه پارمیس”، “شرکت نفت منطقه 1″، “شرکت فناوری اطلاعات پارمیس”، تعاونی منطقه 2″، “دانشگاه تهران”، “بیمارستان میلاد” و یا هر هویتی دیگر، غیر از شخص حقیقی باشد، فقط در صورتیکه آن شخص غیر حقیقی در روزنامه رسمی کشور به ثبت رسیده و شماره ثبت داشته باشد، باید مهر آن شخص غیر حقیقی در پشت چک موجود باشد، در غیر اینصورت، بانک وجه چک را پرداخت نخواهد کرد (چک را برگشت نمی زند، فقط آنرا پرداخت نمی کند، زیرا نقص پشت نویسی دارد. در صورتیکه چک کلر شده باشد، آنرا بدون اقدام عودت می دهد). مثلا در صورتیکه چک در وجه شرکتی صادر شده باشد (سهامی یا مسئولیت محدود)، مهر آن شرکت باید در ظهر چک موجود باشد. اما اگر چک در وجه فروشگاه امیر صادر شده باشد، نیازی به مهر فروشگاه امیر در پشت چک نیست، زیرا فروشگاه امیر شماره ثبت رسمی ندارد.

10-   در قسمت “در وجه”، درج مطالبی با عناوین “بابت تضمین”، “بابت قرارداد شماره … “، بابت خرید ملک …. “، هیچ تعهد و وظیفه ای را برای بانک ایجاد نمی کند. چنین چکی برای کارمند بانک، فرقی با چک حامل ندارد.

پیشنهاد مطالعه : درآمد منفعل چیست؟ | چگونه در خواب نیز درآمد داشته باشیم

اقدامات قانونی برای برگشت زدن چک

–   برگشت زدن چک و دریافت گواهی عدم پرداخت از شعبه بانک. گواهی عدم پرداخت فقط یک بار و بنام متقاضی وجه صادر می شود، صدور المثنی آن محدودیت زیادی دارد. مراجعه به نزدیک ترین دادسرا و تنظیم واخواست چک.

–   اگر 6 ماه از زمان صدور گواهی عدم پرداخت بگذرد، فقط می توانید اقدام حقوقی برای چک انجام دهید. و چک جنبه کیفری نخواهد داشت.

تفاوت جنبه حقوقی و کیفری و نکاتی برای وصول چک ها و قوانین برگشت زدن چک به شرح زیر است:

با پیگیری قضایی در چک کیفری، صدور حکم جلب و توقیف اموال قابل انجام است. با پیگیری قضایی در چک حقوقی، فقط می توانید صادر کننده چک را ممنوع الخروج نمایید و توقیف اموال کنید.

در صورتی که شما خواننده گرامی، از کاربران نرم افزار حسابداری پارمیس پلاس می باشید، میتوانید ویدئوی آموزشی ثبت اسناد و چک های برگشتی در نرم افزار حسابداری پارمیس پلاس را مشاهده کنید.

همچنین جهت مشاهده تمامی ویدئوهای آموزشی پارمیس لطفاً کانال آپارات ما را دنبال کنید. (ParmisIT)

برای دانلود PDF مقاله لطفا ایمیل خود را وارد کنید
call-center2

ارتباط با پارمیس

در ساعات کاری با شماره 87758-021 تماس بگیرید تا کارشناسان ما حداکثر تا 24 ساعت آینده با شما تماس بگیرند.
ساعات پاسخگویی تلفنی:
شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8:30 تا 17:30
پنجشنبه ها از ساعت 8:30 تا 12:30

لطفا جهت اطلاع از امکانات تماس بگیرید