2024-03-28 14:18:19

حسابداری خرید یا حسابداری فروش

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 8 دقیقه
حسابداری خرید یا فروش
فهرست عناوین مقاله

فهرست مطالب

موسسه بازرگانی چیست؟

موسسه بازرگانی یک واحد اقتصادی یا تجاری است که در جهت یافتن سود به خرید و فروش کالاها می پردازد. حسابداری خرید یا حسابداری فروش چیست؟

حسابداری شرکت بازرگانی خرده فروش چیست؟

حسابداری شرکت بازرگانی
حسابداری شرکت بازرگانی عمده فروش

تعریف عمده درباره شرکت های بازرگانی بدین صورت است که این شرکت ها به جای ارائه خدمات، کالاها را خرید و فروش می کنند. که در این بین شرکت های بازرگانی که به صورت مستقیم با مشتری یا مصرف کننده در ارتباط هستند و به آنها کالا می فروشند را شرکت های بازرگانی خرده فروش می گویند. در ادامه شما را با مفهوم حسابداری خرید یا حسابداری فروش آشنا خواهیم کرد.

حسابداری شرکت بازرگانی عمده فروش چیست؟

با توجه به تعریف شرکت بازرگانی در مطالب بالا، شرکت های بازرگانی عمده فروش شرکت هایی هستند که کالاها را شرکت های خرده فروش می فروشند.

حسابداری هزینه و درآمد در شرکت های بازرگانی: هزینه های موجود در شرکت های بازرگانی بر خلاف شرکت های خدماتی به دو دسته یا گروه تقسیم می شوند که عبارت است از:

  • قیمت کالای فروخته شده
  • هزینه های عملیاتی

نکته: هزینه های عملیاتی در یک شرکت بازرگانی مانند هزینه هایی است که در یک شرکت خدماتی یافت می شود

خبرنامه پارمیس را از دست ندهید!
هر هفته محتوای اختصاصی و جدیدترین اخبار، مقالات آموزشی حسابداری، مالی و مدیریتی را برای شما میفرستیم.

خرید و فروش کالا چیست؟

انواع خرید و فروش
انواع خرید و فروش کالا

در ابتدا به مبحث درآمد فروش می پردازیم و در ادامه به اصطلاحات موجود در این زمینه مانند حسابداری خرید یا حسابداری فروش اشاره می کنیم

درآمد فروش زمانی ثبت می گردد که کسب شده باشد و این روند بر طبق اصل شناسایی درآمد است و این اتفاق زمانی می افتد که کالاها از فروشنده به خریدار منتقل شده باشد که در این صورت است که معامله فروش کامل شده و بهای فروش ساخته می شود.

در زمانی که معامله فروشی صورت می گیرد باید حساب دارایی را بدهکار کنیم و در این زمان حساب درآمد و حساب فروش را به همان میزان بستانکار کنیم. در صورتی که فروش به صورت نقدی انجام شده باشد باید حساب نقد را بدهکار کنیم و در صورتی که فروش اعتباری داشته باشیم در این صورت باید حساب های دریافتنی را بدهکار کنیم.

نکته مهم: در صورتی که فروش از نوع اعتباری داشته باشیم ممکن است مقدار بدهی تا دوره بعدی وصول نگردد به همین دلیل است که درآمد فروش بدست آمده در یک دوره خاص تفاوت عمده ای با نقد دریافتی بابت فروش در همان دوره دارد.

کالا: جنس یا اجناسی که برای ارائه و فروش به مشتریان از تولیدکنندگان و یا عمده فروشان آن جنس خریداری می گردد.

خرید نسیه: خریدار کالا تعهد می دهد که پس از دریافت کالا بهای آن را ظرف مدت مقرر به فروشنده تحویل بدهد.

فروش نقدی

فروش نقدی به معنای پرداخت به موقع بهای تمام شده کالا در هنگام خرید کالا و یا دریافت خدمات از فروشنده

فروش نسیه

بهای تمام شده کالا ظرف مدت از قبل تعیین شده پس از خرید کالا از خریدار توسط فروشنده پرداخت می گردد.

تخفیفات

فروشنده کالا بخشی از بهای تمام شده کالا را به عنوان تخفیف از بهای تمام شده نهایی کسر می کند. تخفیفات شامل تخفیف توافقی، تخفیف تجاری، تخفیف نقدی و برگشت کالا و تخفیفات می باشد.

در مقاله حسابداری خرید یا حسابداری فروش باید بگوییم برگشت از فروش و تخفیفات به معنای این است که در مواردی که کالای فروخته شده مشکلی داشته باشد مثلا معیوب و یا ناقص باشد و یا اینکه از کیفیت پایینی برخوردار باشد و یا مثلا بر اساس درخواست مشتری نباشد ممکن است شرایطی به وجود بیاورد که مشتری کالاهای دریافت شده را به صورت اعتباری پس بدهد.

یعنی زمانی که کالاها به صورت اعتباری فروش رفته باشند و در غیر این صورت یعنی زمانی که مشتری بهای تمام شده کالاها را به صورت نقدی پرداخت کرده باشد در صورت تسویه با وی این معامله را به صورت برگشت از فروش ثبت می نماییم.

در وضعیتی دیگر ممکن است مشتری کالا را در صورت کسر بخشی از بهای تمام شده کالا توسط فروشنده در نزد خود نگهداری می کند به این نوع معامله که با نام تخفیفات فروش شناخته می شود صورتی دیگر از برگشت از فروش گویند کسر بخشی از قیمت کالای فروش رفته به علت کیفیت پایین آن است.

نکته مهم: در مقابل حساب درآمد که به صورت واحد ثبت می شود تخفیفات و برگشت از فروش به صورت یکجا و باهم ترکیب می شوند.

در این سو برگشت از خرید و تخفیفات در دفاتر حسابداری فروشنده ثبت می شوند که در واقع همان برگشت از فروش و تخفیفات هستند که این مفهوم در مقابل حساب خرید قرار می گیرد و به طور ذاتی ماهیتی بستانکاری دارد.

هزینه حمل: ممکن است خریدار به دلیل فاصله فروشنده کالا تا مقصد خود هزینه هایی را با عنوان هزینه حمل کالا متحمل شود باید در مقاله حسابداری خرید یا حسابداری فروش بگوییم که این هزینه ها به عهده خریدار می باشد نه فروشنده.

در واقع هزینه های حمل بخشی از قیمت خرید هستند که نیازمند این است که تعیین شود کدام طرف معامله هزینه حمل را متحمل شود همان طور که در مطالب بالا ذکر شد هزینه حمل با خریدار است اما دو اصطلاح فوق مبدا به معنای این است که خریدار باید بهای حمل کالا را بپردازد و فوق مقصد به معنای این است که فروشنده هزینه حمل کالا را بپردازد

موجودی در دست اصطلاحی است برای تعیین قیمت موجودی هایی که به صورت فیزیکی وجود دارند و شامل مراحلی است که در زیر ذکر می شود. در ابتدا باید تعداد واحد های موجود را محاسبه کنیم، سپس و قیمت تمام واحدهای موجود را در هریک از گروه های موجود اعمل کنیم. برای اینکه بتوانیم بهای واحد را تعیین کنیم نیازمند روش هایی برای بها یابی موجودی هستیم.

حال به نحوه حسابداری شرکت های بازرگانی می پردازیم:

شرکت های بازرگانی یا واحدهای اقتصادی می توانند جهت ثبت در دفاتر قانون از ابتدای سال مالی شروع کنند و هم چنین می توانند از روش های ادواری و یا دائمی جهت ثبت استفاده کنند، نکته مهمی که باید در مقاله حسابداری خرید یا حسابداری فروش به آن اشاره کنیم این است که حسابداری شرکت های بازرگانی به گونه ای است که حق تغییر را بر اساس ثبات رویه در طول سال مالی را ندارند.

نکته مهم: در روش دائمی اصطلاحاتی نظیر موجودی کالا وجود دارد که به معنای کالای خریداری شده است، همچنین در هنگام فروش کالا، بهای تمام شده فروش کالا در دفاتر حسابداری نیز ثبت می شود.

نکته مهم درباره حسابداری خرید یا حسابداری فروش: در روش دوم در هنگامی که کالایی خریداری می شود از کلمه خرید استفاده می کنیم و بهای تمام شده کالا زمانی در دفاتر حسابداری یا نرم افزار حسابداری بازرگانی ثبت می شود که بخواهیم حساب های موقت را در پایان سال مالی ببندیم، یعنی بهای تمام شده کالایی که به فروش رفته است در دوره ثبتی در دفاتر نباید ثبت شود.

راهکارهای نرم افزار پارمیس برای همه کسب و کارها

تاریخ تعلق مالیات بر ارزش افزوده

 مالیات بر ارزش افزوده
تاریخ تعلق مالیات بر ارزش افزوده

بر اساس ماده 11 قانون مالیات بر ارزش افزوده، تاریخ تعلق مالیات بر ارزش افزوده به صورت زیر است:

  • تاریخ صورت حساب، تاریخ تحویل کالا یا تاریخ تحقق معامله کالا که مقدم باشد و حسب مورد
  • در موارد مذکور در تبصره ماده 4 این قانون، تاریخ ثبت دارایی در دفاتر یا تاریخ شروع استفاده هر کدام که مقدم باشد یا تاریخ شروع استفاده هر کدام که مقدم باشد یا تاریخ برداشت، حسب مورد
  • در مورد معاملات موضوع ماده 9 این قانون، تاریخ معاوضه

ارائه خدمات که شامل دو مورد است:

  1. تاریخ صدور صورتحساب یا تاریخ ارائه خدمت، هر کدام که مقدم باشد حسب مورد
  2. در مورد معاملات موضوع ماده 9 این قانون تاریخ معاوضه

صادرات و واردات که شامل یک مورد است:

1. در مورد صادرات، هنگام صدور و در مورد واردات تاریخ ترخیص کالا از گمرک در خصوص خدمت ، تاریخ پرداخت ما به ازاء
تبصره: در صورت استفاده از ماشین های صندوق، تاریخ تعلق مالیات، تاریخ ثبت معامله در ماشین میباشد.

پیشنهاد مطالعه : مالیات چیست؟ تقسیم بندی انواع مالیات در ایران

حساب های برگشت از فروش در حسابداری 

حساب های برگشت از فروش در حسابداری 

منظور از حساب برگشت از فروش حسابی است که، ماهیت بدهکاری داشته و میتوان از آن جهت ثبت کالاهای برگشت خورده استفاده کرد. البته، فراموش نکنید که، امکان در نظر گرفتن آن تحت عنوان بستانکار در طول مدت یک دوره مالی به هیچ وجه وجود ندارد. 

انواع معامله ای فسخ شده را میتوان در مبحث برگشت از فروش ملاحظه کرد که، هزینه آنها به یکی از دو شکل کسر از مبلغ بدهی مشتری و یا نقدی قابل پرداخت است. 

هرچند گاهی هم کالاهای تولیدی عیب و نقصی داشته و در نتیجه، شرکت ها تخفیفاتی را بر روی آنها اعمال کرده و با هزینه پایین تری به مشتری عرضه می کنند. با توجه به موارد مذکور می توان اینگونه برداشت کرد که، حسابداری در فروش از گستردگی زیادی برخوردار است. 

این حسابها به طور خاص به خرید و فروش انواع کالاها مربوط میشوند. از این جهت، ارائه گزارشاتی اصولی و دقیق در این زمینه و ایجاد هماهنگی بین قسمتهای مختلف از وظایف حسابدار به شمار می آید. بنابراین، کنترل و دقت فرد برای انجام این امور بسیار مهم است. هر چقدر وسعت عملکرد مجموعه اقتصادی گسترده تر باشد، حساسیت این موضوع نیز به مراتب بالاتر میرود. 

سیستم های ثبت در حسابداری خرید و فروش 

سیستم های ثبت در حسابداری خرید و فروش 

حسابداری خرید و فروش هر مجموعه اقتصادی با توجه به تعریف انواع شرکتهای فعال در حوزه بازرگانی و همینطور نوع فعالیت کاری آنها از فرآیند خاصی برخوردار بوده و اهمیت بالایی دارد. 

در حسابداری خرید و فروش این قبیل از شرکتها، شاهد وجود دو نوع سیستم ثبت هستیم. مشخص بودن میزان فروش و موجودی هر یک از کالاها و همینطور قیمت تمام شده انواع اجناس فروش رفته و خریداری شده در این قبیل از سیستمها الزامی است. 

. سیستم ثبتی دائمی 

در این شیوه، با هر بار تغییر موجودی کالا در انبار، موجودی ریالی معادل آن نیز عوض میشود. این تغییرات ایجاد شده در موجودی هر یک از اجناس میتواند بر طبق تعدیل کسر و اضافه، انتقال بین انبارهای کالا و یا برگه حواله و رسید باشد. به طور معمول، روش دائمی در مجموعه های بازرگانی و همینطور انواع شرکتهای تولیدی با داشتن سابقه دائمی و مستمر از کالا قابل استفاده است. 

. سیستم ادواری دائمی 

در سیستم ادواری، بهای هر یک از کالاها و موجودی آنها، در انتهای هر سال و بر طبق تعداد آنها و شیوه گردش بهای تمام شده در ترازنامه و دفاتر ثبت می گردد. در نتیجه، خبری از درج دورهای آنها نیست. استفاده از این شیوه، در شرکتهای بازرگانی دارای کالاهای ارزان قیمت معمول است. 

زیر سیستم‌های یکپارچه استار

جمع بندی

حسابداری خرید و فروش را میتوان همان حسابداری بازرگانی دانست. هر یک از موسسات بازرگانی قادر به انجام فعالیتهای اقتصادی خود به یکی از دو شکل عمده و خرده فروشی بوده که، بحث حسابداری خرید و فروش در هر دو این موارد بسیار مهم است. مشخص کردن حسابهای بستانکار و بدهکار در حسابداری بازرگانی اهمیت بسیار زیادی داشته و از اهمیت تأثیر آن بر روی صورت سود و زیان و ترازنامه نیز نباید غافل شد. 

سوالات متداول برای حسابداری خرید یا حسابداری فروش

  1. هزینه های موجود در شرکت های بازرگانی به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
    هزینه های موجود در شرکت های بازرگانی بر خلاف شرکت های خدماتی به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ قیمت کالای فروخته شده، هزینه‌های عملیاتی.
  1. علت اختلاف درآمد فروش بدست آمده در یک دوره خاص با نقد دریافتی بابت فروش در همان دوره چیست؟
    در صورتی که فروش از نوع اعتباری داشته باشیم ممکن است مقدار بدهی تا دوره بعدی وصول نگردد به همین دلیل است که درآمد فروش بدست آمده در یک دوره خاص تفاوت عمده‌ای با نقد دریافتی بابت فروش در همان دوره دارد.
  1. نرم افزار حسابداری پارمیس در بخش حسابداری خرید یا فروش از چند مرحله تخفیف پشتیبانی می‌کند؟
    بخش حسابداری خرید و فروش نرم افزار حسابداری پارمیس تا حداکثر سه مرحله تخفیف را پشتیبانی می‌کند.
برای دانلود PDF مقاله لطفا ایمیل خود را وارد کنید
call-center2

ارتباط با پارمیس

در ساعات کاری با شماره 87758-021 تماس بگیرید تا کارشناسان ما حداکثر تا 24 ساعت آینده با شما تماس بگیرند.
ساعات پاسخگویی تلفنی:
شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8:30 تا 17:30
پنجشنبه ها از ساعت 8:30 تا 12:30

لطفا جهت اطلاع از امکانات تماس بگیرید