مصادیق فساد مالی در جامعه کدامند و راه های جلوگیری از فساد و تخلفات مالی و اداری چیست؟
- اردیبهشت 15, 1395
نرم افزار حسابداری » مصادیق فساد مالی در جامعه کدامند و راه های جلوگیری از فساد و تخلفات مالی و اداری چیست؟
فهرست مطالب
فساد در نظام اداری، كما و بیش گریبانگیر همه كشورها است، و یكی از بیماریهای مزمن و در واقع كهن ترین جراحت نظام اداری تلقی می شود، یعنی از هنگامی كه فعالیتهای بشری شكل سازمان یافته به خود گرفتند، فساد اداری نیز در نتیجه تعاملات درونی و تعامل با محیط، از متن ساختار ظهور كرد. در جمهوری اسلامی نیز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ملی شدن واحدها و كارخانجات و سپس تأثیرگذاری جنگ بر مراكز دولتی باعث شد پس از اتمام جنگ نیز با توجه به اولویت بازسازی خرابی ها، فرصت اصلاح سیستمها، روشها، نظامات اداری، قوانین و مقررات و نظام نظارت و ارزیابی عملكردها بدست نیامد و لذا پایین بودن ریسك فساد همراه با وجود قدرت انحصار در تصمیم گیری و تصمیم سازی و سوء استفاده از رانتهای اطلاعاتی زمینه های بروز فساد در نظام اداری كشور را فراهم نمود. حال با توجه به اهمیت كنترل، پیشگیری و مقابله با فساد، با بررسی پیامدهای فساد به اختصار به برخی از آنها اشاره می شود.
– فساد از طریق خدشه وارد كردن بر سیاستهای دولت باعث اتلاف منابع و همچنین منافع ملت می شود.
– فساد مانع از رشد رقابت و موجب خنثی شدن تلاشها در جهت كاهش فقر و تبعیض می گردد.
– فساد به افزایش هزینه معاملات و اخلال در روند تصمیم گیری های صحیح منجر می شود.
– فساد، با تضعیف انگیزه ها موجب زیانهای اجتماعی، و با تضعیف نهادهای موجود باعث زیانهای سیاسی، و با توزیع ناعادلانه منابع باعث زیانهای اقتصادی می شود.
ـ فساد موجب تضعیف اعتقاد و اعتماد مردم به توانایی و اراده سیاسی دولت برای جلوگیری از زیاده طلبی ها و در نهایت باعث قطع امید مردم به آینده ای بهتر می شود.
بیشتر بخوانید: موارد معاف از مالیات حقوق
بنابراین ضرورت دارد برای جلوگیری از تشدید آسیبها در آینده، امروز با تمام توان و در تمام زمینه ها با علل و عوامل بروز فساد مالی مبارزه ای جدی و مستمر صورت گیرد. تا در جامعه ای سالم و عاری از فساد، توسعه پایدار و همه جانبه در كشور محقق گردد.
طبقه بندی فساد از لحاظ هزینه و درآمد:
1- دسته اول فسادی است كه به طور محسوس و ملموس برای دولت بیشترین هزینه را دارد.
2- دسته دوم، فسادی است كه بیشترین هزینه را برای ارباب رجوع داشته و كمترین هزینه را برای دولت و بیشترین فایده را برای كارمند متخلف دولت دارد. مانند دریافت رشوه توسط برخی مأموران شهرداری و مالیاتی.
3- دسته سوم فسادی است كه در ظاهر به طور محسوس دارای هزینه و فایده قابل توجهی برای دولت و یا بخش خصوصی و به طور كلی متخلفین نیست .
4- دسته چهارم فسادی است كه بیشترین هزینه را برای دولت دارد و دارای كمترین هزینه و فایده برای متخلفین است .
5- دسته پنجم، فسادی است كه به نفع مأمور دولت و ارباب رجوع می باشد و به ضرر دولت صورت می پذیرد مانند عدم دریافت مالیات.
مطالعه بیشتر : مالیات چیست؟ | تقسیم بندی انواع مالیات در ایران
مصادیق فساد مالی
مصادیق فساد مالی که در قوانین به آنها اشاره شده است موارد زیر می باشد:
1- كلاهبرداری
2- تحصیل مال از طریق نامشروع
3- رشوه
4- اختلاس
5- تبانی در معاملات دولتی
6- اخذ پورسانت
7- اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی
8- منظور داشتن نفعی برای خود یا دیگری
9- تصدی بیش از یك شغل
10- مداخله كاركنان دولت در معاملات دولتی
11- عدم اعلام برخی جرایم مالی به مراجع ذی صلاح قضائی
12- اظهارات از روی غرض و برخلاف حق
13- تضیع اموال و وجوه دولتی
14- تصرف غیر مجاز در اموال و وجوع دولتی
15- جلوگیری از اجرای قانون
16- خیانت در امانت
17- جعل و تزویر
18- اخلال در نظام اقتصادی كشور
19- تخریب، معدن نمودن و ربودن اسناد و مدارك
20- قاچاق كالا و ارز
21- عدم پرداخت بدهی دولت با وجود تمكن مالی
22- فرار مالیاتی
23- تخلفات اداری
24- تخلفات غیر اداری و غیر جزایی
پیشنهاد مطالعه : 5 کاربرد داده های مالی در تصمیم گیری
پیامدهای فساد مالی در بخش اقتصادی چیست؟
– كاهش سرمایه گذاری و درآمد
– عدم امكان اعمال سیاست های پولی، مالی و بازرگانی
– توزیع ناعادلانه فرصت های اقتصادی و درآمدها
– افزایش نرخ خطر پذیری سرمایه گذاری
– فرار سرمایه
– افزایش قلمرو و اقتصاد زیر زمینی
– اتلاف منابع
– منع رشد رقابت
– افزایش هزینه معاملات (تجارت ) رسمی
– افزایش نا امنی اقتصادی
پیامدهای فساد مالی در بخش اداری چیست؟
– باعث می شود كه سازمان نتواند براساس اطلاعات و آمار صحیح، برنامه ریزی واقع بینانه نماید.
– در صورت برنامه ریزی به دلیل پدیدار شدن حالت های انفعالی، خنثی و بی خاصیت در عده ای از كاركنان، آلودگی به فساد تعدادی دیگر انگشت شمار شدن افراد با انگیزه، سازمان نمی تواند به اهداف تعیین شده خود نایل شود.
– بر اثر شیوع فساد، بهره وری نیروی انسانی و به طوركلی كارآیی منابع بسیار كاهش پیدا می كند
– افراد متملق و نالایق به دلیل تمجید و ستایش مقامات مافوق، زمینه رشد بیشتری پیدا می كنند.
– نارضایتی مشتریان، به دلیل عملكرد ضعیف سازمان افزایش می یابد.
– به دلیل عدم امكان تأمین نیازهای ضروری و رفاه كاركنان خود سازمان، آنها هم به تدریج ابراز نارضایتی می كنند.
پیامدهای فساد مالی در بخش سیاسی چیست؟
– کاهش امكان برنامه ریزی و سیاست گذاری واقع بینانه و صحیح در خصوص امور سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی
– تضعیف موقعیت دولت
– ایجاد نارضایتی های عمومی
– كاهش قدرت چانه زنی دولت در روابط بین المللی
– پیامدهای فرهنگی و اجتماعی
– تضعیف فرهنگ قبح اجتماعی ارتكاب فساد
– كاهش آستانه تحمل اجرای عدالت
– تضعیف فرهنگ كار
– فرار مغزها
– ایجاد شكاف طبقاتی
– اختلال در فرآیند جامعه پذیری
– گسترش سایر انواع فساد
روشهاي پيشنهادي پيشگيري از فساد و تخلفات اداري و مالی
1- تقويت بنيان هاي مذهبي و اعتقادي كاركنان
2- ايجاد نظام شايسته سالاري در سازمان
3- برخورد عقلايي با كاركنان بر اساس اصول علمي، انساني و اسلامي
4- دقت و توجه در پرداختها و پاداشها
5- بكارگيري دقيق و موثر سيستم تشويق و تنبيه
6- ايجاد سيستم خود كنترلي در افراد از طريق تقويت وجدان حرفه اي
7- برگزاري دوره هاي آموزشي لازم در جهت ارتقاء سطح دانش، بينش و توانش افراد
8- مشاركت كاركنان در طرحها، برنامه ها و تصميم گيريهاي سازماني
9- چرخش شغلي افراد در پست ها و موقعيت هاي مختلف كاري
10- ايجاد فضاي اعتماد و اطمينان، تفاهم و همدلي و روابط انساني مطلوب و سازنده در ميان كاركنان
11- شناسايي نقاط قوت و ضعف كاركنان در ابعاد شخصيتي، وظيفه اي و دانشي
12- تلاش در جهت ايجاد و بسط عدالت اداري و رفع تبعيض ها
13- تقويت روحيه قانون گرايي
14- خصوصی سازی و کوچک نمودن حجم دولت
15- بکار گیری تجربه موفق سایر کشورها